Thinking, Fast and Slow van Daniel Kahneman (Boek Review Juli 2025)

Thinking, Fast and Slow van auteur en psycholoog Daniel Kahneman is een groot favoriet onder lezers en liefhebbers van managementboeken. Zijn invalshoek is ontzettend interessant en hij weet alles glashelder te omschrijven. Zelfs voor een leek die nog nooit van deze theorieën gehoord heeft, is het makkelijk om te begrijpen.

Het boek richt zich op de voorspelbaarheid en het gedrag van de mens, wat een mens beweegt om bepaalde dingen te doen en hoe dit eventueel beïnvloed kan worden. Daniel Kahneman legt zijn theorieën uit door middel van het opsplitsen in twee verschillende systemen waaruit de mens handelt.

1. Systeem één richt zich op gevoelsmatige indrukken en intenties. Dit is lastig om onder controle te houden.
2. Systeem twee richt zich op het rationele gedrag en de inspanningen die men verricht om de impulsen uit systeem één onder controle te houden. 

Beide systemen hebben dus met elkaar te maken. Door middel van veel persoonlijke voorbeelden en het uitleggen van experimenten die hij decennia lang heeft afgelegd, maakt Daniel Kahneman duidelijk hoe beiden met elkaar in verbinding staan. Daarnaast verduidelijkt hij hoe je beide systemen kunt beïnvloeden en inzetten op een manier waarop het jouw het beste zal dienen.

Inhoudsopgave

Over Thinking, Fast and Slow

Daniel Kahneman is van oorsprong een psycholoog die zelfs de Nobelprijs heeft gewonnen voor zijn beslissingstheorie. Het is echt een naam in de industrie die je moet kennen en zijn theorieën zijn gebaseerd op jarenlange experimenten en onderzoeken. Het prettige hiervan is dat al zijn theorieën ijzersterk zijn en goed beargumenteerd worden.

Hij richt zich erop dat elk mens in hun core rationele wezens zijn. Naar mate we ouder worden en we steeds met meer mensen, situaties en omgevingen in aanraking komen veranderen we hierin. We krijgen gevoel en emoties en maken soms ook beslissingen waarin die genoemde zaken leidend zijn. 

Kahneman is ervan overtuigd dat al deze gevoelsmatige impulsen die behoren in de door hem geclassificeerde ‘systeem één’ te corrigeren zijn naar het rationeel handelen. Emoties beheersen door middel van het vergroten van het cognitieve vermogen waardoor je een beter gebalanceerd persoon zult zijn op zowel persoonlijk als professioneel vlak. 

Keuzes vanuit ratio of gevoel

Dit boek is vooral heel interessant voor ondernemers en managers of mensen die ambiëren in die richting te groeien. Het boek zal je helpen gevoelsmatige zaken te onderscheiden van rationele beslissingen die genomen moeten worden.

In jouw rol in de zakelijke wereld, dien je bepaalde dingen te moeten kunnen doen en dit boek zal echt jouw ogen openen. Zaken die voorheen lastig leken worden ineens heel simpel door de heldere en rationele uitleg van Kahneman.

Rationeel handelen is vaak moeilijker dan het lijkt. Omdat we zo ontzettend worden beïnvloed door externe factoren richten we ons vaak op ons onderbuik gevoel, intuïtie. Maar intuïtie is niet hetzelfde als feiten en daar kunnen we soms in verdwalen. Kahneman maakt een einde aan al deze illusies en geeft jou de handvatten om meer vanuit jouw ratio te kunnen handelen. Zoals eerder gezegd gelooft hij erin dat elk mens van oorsprong heel rationeel is, maar dat dit gaandeweg wordt beïnvloed door externe zaken waardoor we ons dus richten op de emotie. 

Om even terug te komen op de titel ‘Thinking, Fast and Slow’. Met fast bedoelt Kahneman de emotie en met slow de ratio.

Vanuit je emotie oordelen en beslissen, handelen op je intuïtie en onderbuik gevoel gaat men vaak vrij snel af. Je ziet iets gebeuren, je velt een oordeel en maakt een beslissing. Dit kan al binnen enkele seconden gebeuren.

Beslissingen vanuit de ratio nemen kan langer duren. Je moet een weloverwogen beslissing maken, feiten op een rijtje zetten en je meer inspannen. Dit zorgt er ook voor dat mensen vaker vanuit hun emotie handelen.

Het is simpelweg gezegd veel makkelijker om vanuit emotie te handelen, maar uiteindelijk vaak niet de beste manier. Vooral niet op zakelijk vlak.

Voorbeeld van het denkproces

Een voorbeeld om deze theorie wat meer te ondersteunen: Denk aan jouw favoriete artiest of sportspeler. Hier heb je waarschijnlijk een heel positief beeld van op basis van het geen wat je van deze persoon weet. 

Laten we zeggen dat je fan bent van voetballer Cristiano Ronaldo. Eén van ’s werelds beste voetballers. Hij komt zeer gedisciplineerd over, heeft een fantastische vrouw en een paar mooie kindjes. Al het geld op de wereld en hij lijkt een heel fascinerend leven te leiden. Je associeert hem met topsport en positiviteit. Maar waarop is dit allemaal eigenlijk gebaseerd? 

Het is gebaseerd op een beeld dat jij hebt gecreëerd op basis van de informatie die voor jou beschikbaar is. Je hebt veel positieve associaties bij Ronaldo dus je gaat ervan uit dat de rest ook wel goed zal zitten. Maar! Eigenlijk beschik je over te weinig feiten om deze beslissing vanuit de ratio te kunnen nemen. 

Komt dit je enigszins bekend voor? De manier waarop je over mensen oordeelt en je mening velt? Denk maar eens aan je collega’s. Iedereen heeft wel een stempel. ‘De over-achiever’, ‘De betweter’, ‘de onzekere’ of ‘de assertieve’. Iedereen heeft zo zijn rol omdat iedereen in een bepaald hokje wordt geplaatst op basis van de oordelen die we vellen over elkaar.

Dit wordt in de psychologie ook wel het Halo-Effect genoemd. En het Halo-Effect is slechts één van de vele theorieën die Kahneman bespreekt. Naast het Halo-Effect bespreekt Kahneman nog meer theorieën en effecten vanuit de psychologie. Hij legt uit hoe je deze kunt toepassen en beïnvloeden zodat jij ook meer vanuit je ratio handelt in plaats van je emotie. 

Als je deze theorieën begrijpt en beheerst zul je merken dat je heel anders gaat denken en handelen. Dat is precies wat Kahneman wil. Hij wil jou meer inzichten bieden waardoor je terug gaat naar de basics. Handelen vanuit je ratio is het idee, waarbij je handelen vanuit je emotie wat meer links laat liggen.

Mijn aanbeveling?

Hier kan ik heel kort over zijn in mijn recensie over dit boek. Dit boek mag absoluut niet ontbreken in jouw boekenkast. Het boek is echt de pionier van veel managementboeken die hierna geschreven zijn. Dit is niet zomaar iemand die zijn theorie aan jou probeert te verkopen. Daniel is een psycholoog met jarenlange ervaring, decennialange onderzoeksresultaten én een Nobelprijs voor zijn theorie waarom dit boek uiteindelijk is gebaseerd. Hij is een man met veel aanzien die weet waar hij het over heeft en jou zijn theorieën probleemloos glashelder zal uitleggen. 

Als jij succesvol wilt zijn in het geen wat je doet, dan is dit boek zeker de moeite waard om te lezen. Het maakt in feite niet uit in welke industrie je werkt, deze theorieën zijn voor iedereen goed om te begrijpen en te beheersen. 

Het klopt ook wel degelijk wat Kahneman beweert. We nemen vaker beslissingen vanuit onze emotie in plaats van onze ratio en dit zal eigenlijk andersom moeten zijn. Omdat Kahneman de lezer alerter wilt maken van de systemen waaruit men handelt om zo ook betere beslissingen te nemen. Het nemen van betere beslissingen en het verminderen van biases (een vertekend beeld, een vooroordeel) zal jou gegarandeerd meer succes opleveren.

Dit boek zal je kennis uitbreiden en je een betere professional maken. Je zult kennis opdoen over veel verschillende theorieën die je in zowel zakelijk als privévlak kunt toepassen. Voorbeelden van deze theorieën zijn onder andere de ‘Inschatting van kansen en risico’s theorie’ (prospect theory), Referentieniveau (Anchoring and adjustment), Aversie tegen verlies (Loss aversion) en Overschatting kans op specifiek geval (Conjunction fallacy).

Wat heeft Thinking, Fast and Slow mij gebracht?

In mijn werk als consultant werk ik dagelijks met mensen. Mijn rol is om mensen te adviseren, zij betalen om een goed advies te krijgen.

Het komt voor dat mijn klanten en ik niet direct op een lijn zitten. Dagelijks voer ik gesprekken waarbij ik een sterk verhaal moet houden met goede argumenten om zo mijn klanten te overtuigen van de juiste richting. Die richting wijkt wel eens af van de richting die klanten voor ogen hadden. Andersom kan natuurlijk ook, dat de klant argumenten aanvoert waardoor mijn mening over de situatie verandert.

Om samen op 1 lijn te komen is wel eens een pittig gesprek of discussie nodig. Dat is niet erg, sterker nog ik geloof erin dat je altijd bij de beste uitkomst uitkomt als je een goede discussie houdt. Het gaat er niet om wie wint. Het gaat erom dat je meerdere argumenten afweegt en daarmee samen de beste keuze maakt.

Om zo’n discussie te hebben kan het wel eens hoog oplopen. Bijvoorbeeld als een van de twee emotioneel betrokken is bij de situatie. Een voorbeeld hiervan is een privé-investering in een zakelijk project. In zo’n situatie wordt elke geïnvesteerde euro kritisch overwogen, wat logisch is.

Als ik een klant zomaar adviseer extra te investeren terwijl hij of zij al veel geld heeft geïnvesteerd, dan zal dat in eerste instantie vervelend overkomen. “Waar bemoei je je mee, het is mijn geld en merk?”. Deze reactie begrijp ik inmiddels.

Een gesprekspartner kan niet zoveel met dit advies als het niet met ratio onderbouwd is. Ik zal daarom ook nooit een advies uitbrengen zonder rationele argumentatie of onderbouwing. Als ik een klant een bepaalde richting adviseer, zal ik dat altijd onderbouwen met feiten. Met name zal ik benadrukken wat de klant eraan heeft om het advies te volgen, wat het hem of haar oplevert. Hij of zij mag dan zelf de keuze maken of het advies gevolgd wordt. Die keuze wordt gemaakt op basis van feiten, niet gevoel. Helemaal volgens het boekje van Daniel Kahneman!

Over auteur Daniel Kahneman

Daniel Kahneman is op het moment van schrijven 88 jaar. Het is een Israëlische psycholoog die belangrijk werk en onderzoek heeft verricht op zowel het economisch vlak als in de psychologie. Hij heeft verschillende award winning publicaties uitgebracht en richt zich vooral op het verschil tussen de ratio en emotie van de mens. Met name waarom men zich op een bepaalde manier gedraagt en waarom men op een bepaalde manier handelt.

20 jaar geleden, in 2002 heeft Kahneman de Nobelprijs voor de Economie gewonnen met zijn beslissingstheorie. Daniel is getrouwd met de Amerikaanse psychologie Anne Treisan.

Kahneman heeft verschillende boeken geschreven die stuk voor stuk allemaal bestsellers zijn geworden. 

Het populairste boek wereldwijd blijft het boek ‘Thinking, Fast and Slow’. Uiteraard is er ook een Nederlandse versie beschikbaar. Andere titels die zeer geliefd zijn in de zelfhulpwereld en management hoek zijn ‘Choices, Values and Frames’ en ‘Noise’. Beide boeken richten zich op het handelen en denken van de mens en hoe deze gedachten en gedragingen zich door de jaren heen hebben gevormd.

Heb je genoten van deze review en wil je het boek aanschaffen? Wacht dan niet langer. Dit is een boek dat je gegarandeerd zal doen groeien als mens op zowel privé als zakelijk vlak. 

Management Boeken die ook interessant zijn

Heb je een interesse in mindset of managementboeken? Neem dan vooral een kijkje op mijn website. Ik behandel verschillende boeken en schrijf regelmatig reviews over boeken die je echt moét lezen. Ook laat ik je weten welke boeken je mag overslaan. Zo bespaar je een hoop tijd die je kunt steken in het lezen boeken die écht de moeite waard zijn.

Productinformatie Thinking, Fast and Slow

• Naam: Thinking, Fast and Slow
• Auteur: Daniel Kahneman
• Uitgegeven in: 2012
• Aantal pagina’s: 512
• Taal: Engels